Fazy rozwoju dziecka a fascynacja komputerem
Z uwagi na fakt, że zainteresowanie, a następnie fascynacja dziecka wirtualnym światem komputera i internetu wzrastają wraz z jego wiekiem, wyodrębniono fazy, w których można zaobserwować następujące właściwości i zmiany:
- Okres I: do ukończenia 2. roku życia — dziecko głównie manipuluje przy klawiaturze czy joysticku, koncentracja uwagi na obrazach jest ulotna, a pojmowanie tego, co dostrzega, trudne do sprawdzenia,
- Okres II: po ukończeniu 2 – 3 lat — dziecku zaczyna podobać się to, co widzi, chociaż nadal nie jest jeszcze w stanie zrozumieć treści opowieści, a tym bardziej aluzji i związków pomiędzy jedną a drugą sceną. Jeśli włożymy dziecku do ręki myszkę, bawi się nią, bazgrząc po ekranie i poruszając kursorem,
- Okres III: po ukończeniu 6. roku życia — dopiero wtedy dziecko coraz bardziej interesuje się rozwojem opowieści, zaczyna rozumieć związek pomiędzy poszczególnymi scenami i pojmować zawarte w nich znaczenia,
- Okres IV: 9. – 12. rok życia — zainteresowanie grami komputerowymi i internetem zdecydowanie przeważa nad zainteresowaniem telewizją. Jeśli dziecko ma łatwy dostęp do komputera, jego fascynacja nim staje się dominująca i wyraźnie spada chęć oglądania programów telewizyjnych, nawet takich, które wcześniej dziecko chętnie oglądało.
Zobacz też: Jak spędzać z dzieckiem czas przed komputerem?
Pozytywny wpływ komputera na rozwój dziecka
Aktualnie w ramach zajęć edukacyjnych w szkole dzieci zaznajamiają się z komputerem, który będzie im towarzyszył w przyszłości na każdym kroku. Dlatego nie możemy i nie powinniśmy bronić im dostępu do tego medium, lecz raczej wpajać rozsądek i umiar w obchodzeniu się z nim. Ale nie jest to łatwe, kiedy nasze dzieci już zaczną zasiadać przed monitorem. Komputer ze swoimi możliwościami: internetem, programami graficznymi, edukacyjnymi oraz komunikatorami, w których nauka i rozrywka są ze sobą połączone, może stanowić interesującą możliwość motywacji dzieci do poznawania nowych treści, zdobywania wiedzy. Mogą się one przy tym uczyć i rozwijać pożyteczne i ważne dla ich wszechstronnego rozwoju umiejętności, m.in. kreatywność (malowanie, układanie, wymyślanie historyjek itp.), koncentrację uwagi, rozwijać i wzbogacać zdolności poznawcze, uczyć się współdziałania z rówieśnikami przy komputerze i w internecie (zdolności interaktywne), a przede wszystkim właściwej motywacji do nauki (utrwalana poprzez zabawę ma szansę stać się trwałą dyspozycją dziecka, która jest niezbędna w jego rozwoju).
Rady dla rodziców
Rady dla rodziców dzieci korzystających z komputera (według pedagoga Andrei Braun):
- Do czasu ukończenia szkoły podstawowej dzieci nie potrzebują w pokoju własnego komputera — w ten sposób rodzice lepiej nadzorują korzystanie z komputera rodzinnego.
- Nieodpowiednie jest korzystanie z komputera przez dzieci przed ukończeniem 4. roku życia.
- Rodzice dzieci w wieku przedszkolnym powinni uczestniczyć w wyborze i instalacji programów edukacyjnych, gier czy też aplikacji do korzystania z poszczególnych usług sieciowych. Podczas wspólnych sesji rodzice powinni wspierać dziecko i wyjaśniać mu, do czego dany program służy i jak z niego korzystać. Mogą sprawdzić, czy program odpowiada zasobom wiedzy dziecka.
- Wybierając programy dla dzieci, rodzice powinni zawsze zwracać uwagę na podaną propozycję wiekową.
- W celu ograniczenia czasu przeznaczonego na zabawę i naukę można w przypadku starszych dzieci nastawić budzik służący jako sygnał akustyczny lub sięgnąć po specjalne programy do kontroli rodzicielskiej, (…)
- Czas spędzany codziennie przy komputerze nie powinien przekraczać: dla dzieci w wieku przedszkolnym: 20 – 30 minut, dla dzieci w wieku szkolnym: 1 godziny, dla dzieci od 12. roku życia: 1,5 godziny,
- Odległość oczu dziecka od ekranu powinna wynosić 80 cm,
- Dzieci nie powinny w ogóle dotykać ekranu monitora,
- Dzieci powyżej 7. – 8. roku życia mogą korzystać z internetu pod nadzorem rodziców,
- Dla dzieci mających problemy dysgraficzne (brzydkie pismo) interesujące może być pisanie na komputerze referatów, wypracowań, listów — wielu nauczycieli jest zwolennikami takiej działalności,
- Jeśli dziecko codziennie ogląda telewizję i korzysta z komputera, czas przeznaczony na te czynności ogółem nie powinien przekraczać: dla przedszkolaka: 0,5 godziny, dla dziecka w szkole podstawowej: 1,5 – 2 godziny.
Sprawdź: Czy Twoje dziecko jest uzależnione od gier komputerowych?
Artykuł pochodzi z książki „Dziecko w sieci”, autor: Bartosz Danowski, Alicja Krupińska, Wydawnictwo Septem.
